مرحله ی اول: دریافت معرفی نامه از محضر
انتخاب یک محضر عقد مناسب و مراجعه به آن، اولین گامی است که باید برای ثبت عقد در دفاتر ازدواج بردارید. در اولین مراجعه‌تان به دفتر ثبت ازدواج، باید شناسنامه‌ی عروس و داماد و پدر عروس به همراه یک قطعه عکس 4*3 زوجین را به همراه داشته باشید.
این مدارک را به دفتر ازدواج تحویل می‌دهید سپس محضر، نامه‌ای به شما می‌دهد که شما را به آزمایشگاه‌های دولتی و معتبر معرفی می‌کند تا آزمایش‌های پیش ازدواجتان را در آن جا انجام دهید. بدون این نامه، آزمایشگاه شما را پذیرش نمی‌کند. در این نامه مهر و امضای محضر، عکس منگنه شده‌ی زوجین و محلی برای مهر و امضای آزمایشگاه وجود دارد.
مرحله ی دوم: مراجعه به آزمایشگاه
دختر و پسری که قصد ازدواج با یکدیگر را دارند، پیش از ثبت عقد در دفاتر ازدواج به صورت رسمی، باید مراحل پزشکی تحت عنوان آزمایش‌های پیش از ازدواج را انجام دهند. این آزمایش‌ها از آن جهت انجام می‌شوند که مشکلات بارداری و خطرات ناشی از ایدز را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.
پس از صدور معرفی نامه آزمایشگاه از محضر باید به یک آزمایشگاه معتبر مراجعه کنید. جواب آزمایشگاه‌های خصوصی، برای ثبت عقد در دفاتر ازدواج اعتباری ندارد و آزمایشگاهی که به آن مراجعه می‌کنید حتماً باید دولتی و واقع در همان شهر دفترخانه‌ی مورد نظرتان باشد.
در دفاتر ازدواج لیستی از آزمایشگاه‌های مخصوص و معتبر وجود دارد که می‌توانید جهت آزمایش‌های قبل از ازدواج به آن‌ها مراجعه کنید. معمولاً محضرها شما را به نزدیک‌ترین آزمایشگاه به دفترخانه ارجاع می‌دهند.
آزمایش اعتیاد:
شرط اولیه‌ی انجام آزمایش اعتیاد، ناشتا بودن است. این آزمایش با نمونه گیری از ادرار انجام می‌شود. هنگام انجام این آزمایش شما را با دوربین مداربسته تحت نظر می‌گیرند تا تقلبی صورت نگیرد.
تزریق واکسن کزاز:
انجام این مرحله مخصوص عروس خانم‌هاست؛ زیرا یکی از بهترین راه‌های جلوگیری از بروز بیماری کشنده‌ی کزاز در نوزادان این است مادر در هنگام ازدواج واکسن کزاز زده باشد.
آزمایش خون:
بیماری تالاسمی نوعی کم خونی ارثی است که دو نوع: 1. ماژور (شدید) و 2. مینور (خفیف) دارد. نوع ماژور آن کشنده است.
اگر زوجین هر دو مبتلا به تالاسمی مینور باشند 25 درصد احتمال دارد فرزند آن‌ها تالاسمی ماژور داشته باشد؛ اما اگر یکی از آن‌ها سالم باشد و دیگری تالاسمی مینور داشته باشد هیچ یک از فرزندان آن‌ها تالاسمی ماژور نخواهند داشت و مانعی از این جهت برای ازدواج آن‌ها وجود ندارد.
در این آزمایش ابتدا از مردان نمونه خون می‌گیرند و خون آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند. علت این امر این است که اکثر خانم‌ها به کم خونی ناشی از فقر آهن مبتلا هستند که تشخیص آن از تالاسمی مینور در آزمایش خون دشوار است. به همین علت اول از مرد نمونه‌ی خون می‌گیرند و اگر از نظر تالاسمی سالم باشد نیازی به آزمایش خانم وجود ندارد.
اما اگر آقا مشکوک به تالاسمی باشد از خانم هم آزمایش می‌گیرند اگر خانم سالم باشد که مانعی برای ازدواج وجود ندارد. اما اگر ایشان هم مشکوک باشد، میزان آهن بدن آن‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در صورت نیاز پزشک یک دوره درمان آهن برایشان تجویز می‌کند.
پس از اتمام این دوره مجدداً آزمایش خون انجام می‌دهند اگر هر دو ناقل و مبتلا به تالاسمی مینور تشخیص داده شوند، در مورد آینده‌ی فرزندانشان به آن‌ها آگاهی داده می‌شود. اگر باز هم از ازدواج منصرف نشوند، در زمان بارداری برای تشخیص وضعیت تالاسمی در جنین، قبل از ماه چهارم، آزمایشاتی انجام می‌شود تا در صورت نیاز، مجوز سقط جنین صادر شود.
مرحله ی سوم: جلسات آموزشی
قبل از ثبت رسمی عقد محضری در دفاتر ازدواج و پس از اتمام آزمایش‌های پیش نیاز ازدواج در آزمایشگاه جلسه آموزشی و مشاوره نسبت به مسائل مهم و نکات جنسی به زوج‌ها گفته می‌شود.
در نهایت، باید در روز ثبت عقد در محضر ازدواج، نتیجه‌ی آزمایشات و تأییدیه ی آزمایشگاه را به دفتر ازدواج مربوطه ارائه دهید.
مرحله چهارم: مراجعه به محضر جهت ثبت عقد در دفتر ازدواج
مجدداً به محضر و دفتر ازدواجی که برگه‌های لازم را به شما داده مراجعه کنید. اما این بار برای ثبت ازدواج!
البته برای این مراجعه باید از قبل از دفتر ازدواج و محضر عقد خود وقت قبلی بگیرید. در زمان تعیین وقت، باید اطلاعاتی مثل: نوع عقد، میزان مهریه، شروط عقد و… به دفتردار ارائه دهید.
مدارک مورد نیاز برای ثبت رسمی عقد محضری در دفاتر ازدواج
روزی که برای ثبت عقد رسمی به دفتر ازدواج مراجعه می‌کنید، باید مدارک لازم برای عقد دائم زیر را به همراه داشته باشید:
- شناسنامه عکس دار عروس و داماد به همراه دو برگ فتوکپی از صفحه اول شناسنامه زوجین.
- اگر ازدواج دوم آن‌هاست فتوکپی صفحه‌ی دوم شناسنامه هم لازم است.
- کارت ملی عروس و داماد و یک برگ فتوکپی پشت و رو از کارت ملی زوجین.
- دو قطعه عکس 4*3 از عروس و دو قطعه عکس از آقای داماد.
- برگه جواب آزمایشگاه.
- لازم به ذکر است اگر عروس خانم دوشیزه باشد و پدرش در قید حیات باشد، رضایت و حضور پدر عروس برای عقد الزامی است و پدر عروس باید عقدنامه را امضا کند. باید اصل شناسنامه یا کارت ملی پدر عروس در روز ثبت عقد به دفترخانه ارائه شود.
- اگر پدر عروس مخالف ازدواج باشد، عروس باید به دادگاه مراجعه کند و درخواست “اجازه ازدواج” دهد. در صورت اخذ “اجازه ازدواج” از دادگاه، دفترخانه مجاز به ثبت عقد می‌باشد.
- اگر پدر عروس به هر دلیلی نتواند روز عقد در دفترخانه حضور پیدا کند باز هم باید “اجازه ازدواج” را دادگاه بدهد.
- در صورتی که عروس خانم دوشیزه باشد اما پدرش فوت کرده باشد به همراه داشتن گواهی فوت پدر الزامی است.
- اگر عروس خانم قبلاً ازدواج کرده باشد، رضایت پدر لازم نیست اما باید گواهی فوت شوهر یا طلاق نامه را به محضر ارائه دهد.
- اگر عروس یا داماد و یا هر دو به سن قانونی نرسیده باشند باید از دادگاه ” گواهی رشد” بگیرند.
- حضور سه شاهد، جهت امضای شهود و به همراه داشتن شناسنامه و کارت ملی آن‌ها، در روز عقد ضروری است. شاهدها باید سه مرد بالغ و عاقل باشند.
- اگر بین خانواده عروس و داماد در زمان خواستگاری توافق کتبی صورت گرفته باشد؛ این اسناد هم قبل جاری شدن خطبه عقد باید به محضر ارائه شوند.
پس از ارائه این مدارک، دفتر بزرگ محضر به همراه دفترچه‌ای در اختیار شما قرار می‌گیرد که باید آن‌ها را امضا کنید. تعداد این امضاها بسیار زیاد است و هریک مربوط به موضوع خاصی است. پس بهتر است پیش از امضا، هر مورد را به دقت بخوانید.
حالا نوبت جاری شدن خطبه عقد است. در حین خواندن این خطبه شروط عقد توسط عاقد اعلام می‌شود و عروس و داماد رضایت خود را در خصوص این شرایط اعلام می‌کنند.
مرحله ی پنجم: دریافت عقدنامه و ثبت ازدواج در اسناد سجلی
پس از طی کردن مراحل فوق، نوبت به ثبت ازدواج در شناسنامه می‌رسد. بسته به میزان شلوغی دفترخانه بین 3 تا 10 روز طول می‌کشد تا عقدنامه‌ی رسمی شما حاضر و صادر شود. پس از آن محضر عقد را در شناسنامه‌هایتان ثبت می‌کند.
حالا دیگر ازدواجتان رسمی شده و عقدنامه نیز به دستان رسیده است.
